O jee - ik ben multiculti bezig. Mag dat nog wel in dit land? Er is al een ban op Turks macrameën, Marokkaans hinkelen, Anatolisch korfballen en Arabisch vingerverven. Maar o ja, misschien kan Anatolisch haken nog net. Alhoewel, ik werkte met Fil au Chinois en volgde de instructies van de Japanse Midori Nishida in het heerlijke boekje Bordures de perles au crochet et à l'aiguille dat ik in Parijs kocht. Blader je even mee?
Zo ben ik eindelijk de fascinerende wereld van de Oya - ik was er al langer nieuwsgierig naar - binnengetreden. Mijn eerste bandje haakte ik met dun katoen.
Maar het kon nog dunner: voor mijn volgende Oya gebruikte ik mijn allerdunste haaknaald en het uiterst fijne Fil dentelle van Fil au Chinois - zo'n mooi garen, zeker dit klosje met verspringende kleuren.
Oya, handgemaakte kant, kan met verschillende technieken gemaakt worden: haakwerk, guimpe, naaldwerk of frivolité - al dan niet met kralen. In Turkije (Anatolië) wordt Oya voor allerlei textiel gebruikt maar vooral voor het versieren van de hoofddoek van vrouwen.
Ik schreef hier al over de geheime taal van de Surinaamse angisa's (hoofddoeken). De Oyaranden aan de hoofdoeken van Anatolische vrouwen blijken ook een bijzondere taal te spreken. Jonge meisjes, bruiden, jonge vrouwen toonden (tonen?) hun hoopvolle of hopeloze liefdesgevoelens, verwachtingen, geluk of ongeluk, wrok, onverenigbaarheid met hun man door de keuze van de Oya die ze droegen. Oyabloemen kunnen de leeftijd aangeven: kleine wilde voor oma’s; rozen, anjers, jasmijn, hyacinten, viooltjes, narcissen, chrysanten en fuchsia voor maagden, bruiden en jonge vrouwen. De vorm en kleur van de Oya vertelt iets over de draagster. Verliefde meisjes droegen paarse hyacinten, verloofde meisjes (die van hun toekomstige hielden) roze hyacinten en amandelbloesems en bruiden een Oya met pruimenbloesem. Maar een jonge bruid die tegen haar wil moest trouwen koos voor een 'peper Spice' Oya, als om te zeggen 'mijn huwelijk was ongelukkig vanaf het begin'. Maar als ze een rode peper Oya rond haar hoofd bond, was dit een teken dat de relatie met haar man zo pittig was als rode hete peper.
Ook de aanstaande schoonmoeder moest oppassen: ze kon opgelucht zijn als ze van haar schoondochter een doek kreeg met een 'weide en gras' Oya want dat wilde zeggen dat hun betrekkingen hartelijk waren. Maar een 'grafsteen' Oya betekende 'de kilte tussen ons zal blijven bestaan tot de dood'. Dan weet je het wel.
En laat het duidelijk zijn: een hoofddoek is meer dan een kopvod! Kan je je het Meisje met de parel van Vermeer voorstellen zonder hoofddoek?
De sjaaltjes van Koningin Elisabeth zouden wat mij betreft best met een Oya versierd mogen worden. Maar met welke boodschap? Heb jij een idee?
Zo ben ik eindelijk de fascinerende wereld van de Oya - ik was er al langer nieuwsgierig naar - binnengetreden. Mijn eerste bandje haakte ik met dun katoen.
Ik schreef hier al over de geheime taal van de Surinaamse angisa's (hoofddoeken). De Oyaranden aan de hoofdoeken van Anatolische vrouwen blijken ook een bijzondere taal te spreken. Jonge meisjes, bruiden, jonge vrouwen toonden (tonen?) hun hoopvolle of hopeloze liefdesgevoelens, verwachtingen, geluk of ongeluk, wrok, onverenigbaarheid met hun man door de keuze van de Oya die ze droegen. Oyabloemen kunnen de leeftijd aangeven: kleine wilde voor oma’s; rozen, anjers, jasmijn, hyacinten, viooltjes, narcissen, chrysanten en fuchsia voor maagden, bruiden en jonge vrouwen. De vorm en kleur van de Oya vertelt iets over de draagster. Verliefde meisjes droegen paarse hyacinten, verloofde meisjes (die van hun toekomstige hielden) roze hyacinten en amandelbloesems en bruiden een Oya met pruimenbloesem. Maar een jonge bruid die tegen haar wil moest trouwen koos voor een 'peper Spice' Oya, als om te zeggen 'mijn huwelijk was ongelukkig vanaf het begin'. Maar als ze een rode peper Oya rond haar hoofd bond, was dit een teken dat de relatie met haar man zo pittig was als rode hete peper.
Ook de aanstaande schoonmoeder moest oppassen: ze kon opgelucht zijn als ze van haar schoondochter een doek kreeg met een 'weide en gras' Oya want dat wilde zeggen dat hun betrekkingen hartelijk waren. Maar een 'grafsteen' Oya betekende 'de kilte tussen ons zal blijven bestaan tot de dood'. Dan weet je het wel.
foto: Güneş ER
Meer weten? Hier haalde ik mijn kennis vandaan: [KLIK]. Mijn belangstelling is zeker gewekt! Mijn honger naar meer informatie over de Oya is groot.En laat het duidelijk zijn: een hoofddoek is meer dan een kopvod! Kan je je het Meisje met de parel van Vermeer voorstellen zonder hoofddoek?
14 opmerkingen:
Oya is prachtig. Het is pas enkele jaren geleden dat ik er voor het eerst kennis maakte met Oya. En nu lees ik bij jou over de verschillende betekenissen. Dat maakt Oya nog mooier want ik houd erg van een verhaal achter het handwerk.
Mijn complimenten voor jouw Oya werkjes!
Wat een geweldig artikeltje over de hoofddoek. En wat leuk, die oya. Ik hou wel van hoofddoeken. Al zijn de mijne maar gewone doeken à la queen Elisabeth, ik probeer me een Sophia Loren te voelen als ik 'm op heb ;-)
ik ga ook eens op zoek naar Oya beschrijvingen...ik heb fijn garen en heel veel kraaltjes, moet dus iets moois uit komen...boeiend !!
en ik heb een zwak voor het 'meisje met de paarlen oorbel' maar dat is weer een nader verhaal :-)
Ik denk dat de oya bij de eerste hoofddoek van Elisabeth ook iets met een grafsteen zou zijn. Bij de tweede twijfel ik: bestaat er ook een oya over paarden? Want daar kijkt ze vast en zeker naar, gezien haar brede lach:-)
Leuke log!
Janny
Ooit wel eens iets gelezen over Oya's, maar dat was niet echt blijven hangen. Je weet me weer helemaal blij te maken met je wetenswaardigheden! En wat een mooie heb je zelf gemaakt! Bijzonder, het gebruik van een andere cultuur om via handwerkjes kenbaar te maken wat je vind! Heel erg leuk!
Wat een leuke manier van handwerk.
De Engelse koningin moeten we maar niet willen veranderen.
Ik heb Turkse vrouwen meters zien haken en nooit geweten dat er zo'n betekenis achter zit.
Jouw creaties zijn prachtig ook zonder hoofddoek.
Wat leuk dat je hier mee bezig bent gegaan. En wat een interessante info. Oeps we moeten nog voorzichtig zijn met wat we omdoen. MM mag alleen maar "wild" !!?;-)
In HzG heeft eens een artikel gestaan zonder beschrijving en dat was zo interessant.
Ik luister/kijk altijd héél goed naar de kleine lentebodes én geniet !!!;-)
MM
Oya. Ik had er nog nooit over gehoord. Maar ik vind het mooi!! Dank je voor deze geweldige post.
Wat een prachtige Oya-werkjes heb je gemaakt en ik heb zitten kwijlen bij die ... de Chine garens, de doosjes, blikjes en kaartjes zijn wonderschoon.
Hoofddoeken, mmm, nou nee ik hoef ze niet, vind het er niet uitzien bij de Engelse koningin. Mijn moeder droeg ze vroeger ook, maar op een bepaald moment wilde zij ze ook niet meer, waren ze uit de mode. Je haar gaat er ook zo plat van zitten. Nee ik laat mijn grijze dos lekker in de wind wapperen. Erg leuk filmpje ook met dat vrolijke muziekje.
Elisabeth, ik geniet zo van je log! Al kon ik bij the Queen niets anders denken dan de grafsteen... errug...
Prachtige mooie haakwerkjes maakte je!
Oh, this is wonderful! Love the crochetries!
P.S Visiting from tea rose :)
Ha L'heurebleue, Marianne schreef het ook al maar er waren als ik me niet vergis zefls ooit twee artikelen over in HZG. Ik zal eens kijken of ik de nummers waar dat in stond nog kan vinden. Zou voor jou wel interessant zijn. Wat me in ieder geval nog is bijgebleven dat de Turkse vrouwen die hoofddoeken dragen versierd met Oya er ook een soort 'lichaamstaal' mee uitdrukten. Kon de heer des huizes ergens een verijwt over worden gemaakt dan droeg mevrouw binnenskamers een doek met een oyaversiering van rode pepertjes ;)
Marcella
nuttigenfraai.web-log.nl
Wat een prachtig haakwerk, ik had het nog nooit gezien.
Een reactie posten